jeudi, mars 28, 2024

Ο Γρύπας είναι μυθολογικό ζώο. Έχει κεφάλι και φτερούγες αετού και σώμα λιονταριού. Θεωρείται φύλακας του χρυσού. Στην είσοδο του κήπου της πόλης της Χίου βρίσκονται τοποθετημένοι δύο γρύπες. Αποτελούν τους φύλακες των χρυσών παραδόσεων της Χίου. Στο στήθος τους υπάρχει τμήμα του οικοσήμου των Αργεντών. Οι Αργένται της Χίου προέρχονταν από τη Γένουα. Οι γρύπες ήταν το σύμβολο της πόλης της Γένοβας γι' αυτό και απoτελούν και τμήμα του οικοσήμου των Αργεντών, όπως το κατέθεσαν στο Libro d' oro. ♦ Βιβλιογραφία : Κων/νος  Βούκουνας, Ο κήπος της Χίου, εκδ. Πυξίδα Χίος

Αγωνιστής και πολιτικός, μια από τις σημαντικότερες μορφές του Αγώνα του 1821. Γεννήθηκε στα Ψαρά και ως έφηβος υπηρέτησε σε εμπορικό πλοίο ενώ αργότερα έγινε πλοίαρχος. Μόλις κηρύχτηκε η Επανάσταση εγκατέλειψε τα εμπορικά του ταξίδια και εντάχθηκε στον Ψαριανό στόλο ως απλός ναύτης. Το πιο γνωστό του κατόρθωμα υπήρξε η πυρπόληση της ναυαρχίδας του Τουρκικού στόλου στη Χίο τη νύχτα της 6ης προς την 7η Ιουνίου 1822

Σουρής Γεώργιος (Σύρος 1853-Αθήνα 1919). Ήταν ένας από τους σπουδαιότερους σατιρικούς ποιητές της νεότερης Ελλάδας, και για το λόγο αυτό χαρακτηρίστηκες ως «σύγχρονος  Αριστοφάνης». Γεννήθηκε το 1853 στην Ερμούπολη της Σύρου από εύπορη οικογένεια. Άρχισε την εγκύκλιό του εκπαίδευση στη γενέτειρά του και ολοκλήρωσε τις γυμνασιακές του σπουδές στην Αθήνα το 1870. Εργάστηκε στο Ταϊγάνι της Ρωσίας ως υπάλληλος σιτέμπορου για ένα πολύ σύντομο χρονικό διάστημα και, επιστρέφοντας στην Αθήνα, γράφτηκε στη Φιλοσοφική Σχολή. Δεν κατόρθωσε ωστόσο να πάρει πτυχίο λόγω οικονομικών προβλημάτων. Στις 2 Απριλίου 1883 έβγαλε το πρώτο φύλλο του «Ρωμηού», που ήταν μια έμμετρη εβδομαδιαία σατιρική εφημερίδα. Ο «Ρωμηός» κυκλοφόρησε ως το 1918, λίγο πριν το θάνατο του Σουρή, για 36 χρόνια και 8 μήνες, σε 1.444 συνολικά τεύχη. Έγραψε και αρκετές έμμετρες κωμωδίες οι οποίες καυτηρίαζαν τα κακώς κείμενα της εποχής. Το έργο του χαρακτηριζόταν από την ποιητική του γονιμότητα και την πληθώρα των στίχων του. Έγραφε πάντα καλοπροαίρετα σχολιάζοντας το λαό, τους άρχοντες, τους βασιλείς. Συχνά αυτοσαρκαζόταν και έξοχο δείγμα αυτοσαρκασμού είναι το ποίημα «Η Ζωγραφιά μου». Η γλώσσα του είναι μικτή. Χρησιμοποιεί πολύ τη δημοτική, αλλά συχνά στα ποιήματά του υπάρχουν αρκετές λόγιες λέξεις και φράσεις, για λόγους είτε μετρικούς είτε σατιρικούς. Πέθανε το 1919 στο Φάληρο και κηδεύτηκε δημοσία δαπάνη με τιμές στρατηγού. ♦ Κωνσταντίνος Βούκουνας, Ο κήπος της Χίου, εκδ. Πυξίδα Χίος (2003).

Ο Εμμανουήλ Ροΐδης (Σύρος 1835 - Αθήνα 1904). Γεννήθηκε στην Ερμούπολη της Σύρου και ήταν χιακής καταγωγής. Το 1841, η οικογένεια του μετακόμισε στην Γένοβα . Σε ηλικία δεκατριών ετών ο Ροΐδης επέστρεψε στην Ερμούπολη, όπου σπούδασε εσωτερικός στο φημισμένο ελληνοαμερικανικό λύκειο Χ. Ευαγγελίδη. Στη συνέχεια ταξίδεψε στη Γερμανία, τη Ρουμανία και την Αίγυπτο. Από πολύ νέος ασχολήθηκε με τη λογοτεχνία και θεωρείται ένας από τους πιο πνευματώδεις συγγραφείς που παρουσιάστηκαν στα ελληνικά γράμματα, ενώ το έργο του συγκροτείται από πολλά διαφορετικά είδη όπως μυθιστορήματα, διηγήματα, κριτικές μελέτες, κείμενα πολιτικού περιεχομένου, μεταφράσεις και χρονογραφήματα ♦ Κωνσταντίνος Βούκουνας, Ο κήπος της Χίου, εκδ. Πυξίδα Χίος (2003).

Γρύπες,
Οικόσημο Αργεντών
Κων/τίνος Κανάρης Γεώργιος Σουρής

Εμμανουήλ Ροΐδης

Γεννήθηκε στην Καλλιμασιά της Χίου το 1908, όπου διδάχτηκε και τα πρώτα γράμματα. Φοίτησε στο ιστορικό γυμνάσιο της Χίου και μετά στο Φυσικό Τμήμα του Πανεπιστημίου Αθηνών. Υπηρέτησε ως καθηγητής στην Καλαμάτα, στο Καρλόβασι, στα γυμνάσια αρρένων και θηλέων Χίου και Καρδαμύλων Χίου και σε γυμνάσια των Αθηνών. Το 1954 τοποθετήθηκε γυμνασιάρχης στο νέο τότε Ναυτικό Γυμνάσιο Οινουσσών, όπου υπηρέτησε μέχρι το 1962. Κατά το διάστημα αυτό ανέπτυξε εξαιρετική εκπαιδευτική δράση και επέδειξε τις λαμπρές οργανωτικές και διοικητικές του ικανότητες. Η γυμνασιαρχία του στο Ναυτικό Γυμνάσιο Οινουσσών υπήρξε ένας ιδιαίτερα λαμπρός σταθμός στην εκπαιδευτική του πορεία, ταυτοχρόνως όμως και μια συνεχής αναμορφωτική προσπάθεια. Αξίζει να σημειωθεί ο Κρεατσάς επίσης υπήρξε ο εμπνευστής της ίδρυσης του Πανεπιστημίου του Αιγαίου με πολλά και εμπεριστατωμένα άρθρα στον Αθηναϊκό τύπο και αναφορές του σε πολιτικές και πνευματικές προσωπικότητες του τόπου. Οι πρωτοποριακές του ιδέες βρήκαν απήχηση και καρποφόρησαν. Ο Κρεατσάς αγάπησε το Πανεπιστήμιο και εργάστηκε για την άρτια οργάνωση και λειτουργία του ως μέλος της Διοικούσας Επιτροπής. Πέθανε το Γενάρη του 1993. ♦ Κωνσταντίνος Βούκουνας, Ο κήπος της Χίου, εκδ. Πυξίδα Χίος (2003)

Ο Γεώργιος Θεοτοκάς γεννήθηκε στην Κων/πολη από γονείς Χιώτες. Σπούδασε νομικά στην Αθήνα, το Παρίσι και το Λονδίνο. Υπηρέτησε ως Διευθυντής στο Εθνικό θέατρο και ως πρώτος Πρόεδρος στο Κρατικό Θέατρο Βορείου Ελλάδος το 1961. Άφησε ένα πλούσιο λογοτεχνικό έργο με πολυάριθμα δοκίμια, θεατρικά έργα, μυθιστορήματα, ταξιδιωτικά, κ.λπ. Υπήρξε δωρητής της Βιβλιοθήκης Κοραή (στην οποία κληροδότησε 4 000 περίπου τίτλους), καθώς και ένθερμος οπαδός του δημοτικισμού. Θεωρείται από τους σημαντικότερους εκπροσώπους της πεζογραφίας του 30 ♦ Κωνσταντίνος Βούκουνας, Ο κήπος της Χίου, εκδ. Πυξίδα Χίος (2003)

Γεννήθηκε το 1920 από πατέρα στρατιωτικό και έζησε τα παιδικά του χρόνια στη Χίο. Εισήχθη στη Σχολή Ευελπίδων το 1940. Όταν κηρύχθηκε ο Β' Παγκόσμιος πόλεμος ως εύελπις διέφυγε στην Παλαιστίνη. Από τους πρώτους κατετάγη στον ΙΕΡΟ ΛΟΧΟ κάτω από τις διαταγές του Χριστοδούλου Τσιγάντε.Πολέμησε ως ιερολοχίτης εναντίον των κατακτητών στην Κρήτη και σε διάφορες επιχειρήσεις στα κατεχόμενα νησιά του Αιγαίου και των Δωδεκανήσων. Ελαβε μέρος στην Β.Αφρική σε μάχες καθοριστικές για το τέλος του πολέμου, με αποκορύφωμα τη μάχη του Ελ Αλαμέιν. Στις επιχειρήσεις του εμφυλίου πολέμου ήταν επικεφαλής δυνάμεων των ορεινών καταδρομών. Τελείωσε τη σχολή πολέμου και εθνικής αμύνης. Υπηρέτησε ως δοιηκητής στη σχολή Αλεξιπτωτιστών Ασπροπύργου. Το 1974 προήχθη υποστράτηγος και διετέλεσε μέραρχος στην ΙΧ Μεραρχία Κοζάνης και εν συνεχεία στο Β'σώμα στρατού στη Βέροια. Το 1977 ως το 1980 διετέλεσε Διοικητής Α.Σ.Δ.Ε.Ν και εν συνεχεία στην πρώτη στρατιά στη Λάρισα ως αντιστράτηγος μέχρι το 1982 οπότε και απεστρατεύθη. Απεβίωσε το 1985 ♦ Κωνσταντίνος Βούκουνας, Ο κήπος της Χίου, εκδ. Πυξίδα Χίος (2003)

Ο Γιάννης Μουτάφης γεννήθηκε το 1919 στην Απλωταριά της Χίου. Τα παιδικά του χρόνια και οι αναμνήσεις του από το νησί και την οικογένειά του αποτυπώνονται σε ολόκληρο το έργο του. Σπούδασε ιατρική. Το 1966 εξέδωσε το πρώτο ποιητικό του βιβλίο. Από τα 12 βιβλία που εκδόθηκαν όσο ζούσε τα 8 είναι ποιητικά. Το ποιητικό του έργο χαρακτηρίζεται από λυρικότητα, τρυφερό ερωτισμό, κοινωνικό-ανθρωπιστικό πνεύμα, φιλοσοφική διάθεση, όλα δοσμένα με γλυκύτητα και χαμηλούς τόνους ♦ Κωνσταντίνος Βούκουνας, Ο κήπος της Χίου, εκδ. Πυξίδα Χίος (2003)

Κων/νος Γ. Κρεατσάς Γεώργιος Μιχ.  Θεοτοκάς Στρατηγός
Γεώργιος Βορριάς
Γιάννης Μουτάφης

Πορφύρας Λάμπρος (1879-1932). Φιλολογικό ψευδώνυμο του Δημήτριου Σύψωμου, που γεννήθηκε στη Χίο το 1879 αλλά έζησε και μεγάλωσε στον Πειραιά. Μετά τις γυμνασιακές σπουδές γράφτηκε στη Νομική του Πανεπιστημίου Αθηνών, αλλά εξαιτίας σοβαρής ασθένειας δεν πήρε ποτέ πτυχίο του. Ταξίδεψε στη Γαλλία, την Ιταλία και την Αγγλία. Από το 1900 αφοσιώθηκε οριστικά στην ποιητική δημιουργία, παράλληλα με την μελέτη της νεότερης και ξένης λογοτεχνίας. Η ποίησή του χαρακτηρίζεται από τη γλυκύτητα της εκφράσης, τη μουσικότητα του τόνου, την αρμονία και την ευγένεια και κυρίως την ειλικρίνεια του αισθήματος να εκφράζει τον ανεπιτήδευτο εσωτερικό του κόσμο. Πέθανε εν μέσω γενικού πένθους και συμπάθειας, στις 4 Δεκεμβρίου 1932, από εσωτερική αιμορραγία λόγω έλκους στομάχου, σε ηλικία μόλις 53 ετών ♦ Κωνσταντίνος Βούκουνας, Ο κήπος της Χίου, εκδ. Πυξίδα Χίος (2003)

Μιχαήλ I. Γκιάλας

Ο Ι. Συκουτρής, διακεκριμένος φιλόλογος, γεννήθηκε στη Σμύρνη το 1901. Χίος στην καταγωγή, φοίτησε στην Ευαγγελική Σχολή της Σμύρνης απ' όπου αποφοίτησε το 1918. Το 1919 γράφτηκε αναδρομικά ως δευτεροετής στη Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών και αποφοίτησε το 1922. Στη συνέχεια εργάστηκε ως καθηγητής στο Παγκύπριο Ιεροδιδασκαλείο της Λάρνακας και, παράλληλα με τη διδασκαλία, ασχολήθηκε με ποικίλες μελέτες ιστορικές, λαογραφικές και φιλολογικές γύρω από την κυπριακή παράδοση. Προσπάθησε να οργανώσει την πνευματική και επιστημονική ζωή του τόπου, ιδρύοντας συλλόγους και εκδίδοντας το περιοδικό Κυπριακά Χρονικά. Το 1925 αναγορεύτηκε διδάκτωρ και αναχώρησε για σπουδές Κλασικής Φιλολογίας στην Γερμανία, όπου παρέμεινε μέχρι το 1929. Σπούδασε στα πανεπιστήμια του Βερολίνου και της Λειψίας κοντά σε μεγάλους φιλολόγους όπως οι U. von Wilamowitz και W. Jaeger. Μετά την επιστροφή του στην Αθήνα εργάστηκε ως καθηγητής στο Αρσάκειο και ως βιβλιονόμος στην Ακαδημία Αθηνών. Το 1930 εξελέγη υφηγητής της Αρχαίας Ελληνικής φιλολογίας στο Πανεπιστήμιο Αθηνών. Το 1934 εξέδωσε τον πρώτο τόμο της σειράς το Συμπόσιο του Πλάτωνα, και άρχισε να προετοιμάζει την έκδοση της Ποιητικής του Αριστοτέλη (η οποία εκδόθηκε το 1937 μετά τον θάνατό του). Ο Ιωάννης Συκουτρής αυτοκτόνησε στις 21 Σεπτεμβρίου του 1937 ♦ Κωνσταντίνος Βούκουνας, Ο κήπος της Χίου, εκδ. Πυξίδα Χίος (2003)

Ο Γιάννης Ψυχάρης, (1854 - 1929), ήταν γιος του Νικολάου Ψυχάρη από τη Χίο. Ο διακεκριμένος έλληνας φιλόλογος και λογοτέχνης γεννήθηκε στην Οδησσό της Ρωσίας (σημ. Ουκρανίας) στις 15 Μαΐου του 1854 και μεγάλωσε στην Κωνσταντινούπολη όπου και ολοκλήρωσε την εγκύκλια μόρφωση σε ηλικία 15 ετών. Μετά έφυγε για τη Μασσαλία, (Γαλλία), όπου και έμεινε κοντά στο θείο του ολοκληρώνοντας τη γυμνασιακή του μόρφωση. Σπούδασε φιλοσοφία, φιλολογία και γλωσσολογία στο Πανεπιστήμιο της Σορβόννης στο Παρίσι και γερμανική, μεσαιωνική και νεοελληνική φιλολογία στη Γερμανία. Επανερχόμενος στο Παρίσι έγινε καθηγητής και κατέλαβε την έδρα της νεοελληνικής γλώσσας στη Σχολή Ανώτερων Σπουδών. Το 1904 διαδέχθηκε τον καθηγητή του Εμίλ Λεγκράν στη Διεύθυνση της Σχολής Ανατολικών Γλωσσών όπου και δίδασκε μέχρι το θάνατό του. Ο Γιάννης Ψυχάρης είχε πλούσιο συγγραφικό έργο. Έγραψε ποιήματα, διηγήματα, μυθιστορήματα, θεατρικά έργα και δοκίμια πάνω στο γλωσσικό ζήτημα της νεοελληνικής γλώσσας, που ήταν και η σημαντικότερη προσφορά του στην ελληνική γλώσσα. Αγωνίστηκε με επιμονή για την καθιέρωση της τότε περιφρονημένης γλώσσας του λαού, της δημοτικής σε επίσημη γλώσσα του ελληνικού κράτους. Πέθανε το 1929 στο Παρίσι ύστερα από μακροχρόνια ασθένεια ♦ Κωνσταντίνος Βούκουνας, Ο κήπος της Χίου, εκδ. Πυξίδα Χίος (2003)

 Δημήτριος Σύψωμος
"Πορφύρας Λάμπρος"

 Μιχαήλ Ι. Γκιάλας

 Ιωάννης Συκουτρής

 Γιάννης Ψυχάρης

Ο Φώτης Αγγουλές γεννήθηκε το 1911 στον Τσεσμέ, απέναντι από τη Χίο. Ψαρομανάβης ο πατέρας του, Αγγουλές το παρατσούκλι του, που ο Φώτης προτίμησε από το Χονδρουδάκης, το πραγματικό τους επώνυμο. Με τον πόλεμο του 1914-18 και το διωγμό των Χριστιανών της Τουρκίας, η οικογένεια πέρασε στη Χίο. Ο Φώτης ήταν μεν καλός στα γράμματα αλλά συνάμα ήταν και άτακτος. Εξαιτίας αυτού έβγαλε δεν έβγαλε τη Β' Δημοτικού. Σε ηλικία 14-15 χρόνων διάβασε κάποιο ποίημα σε εφημερίδα, εντυπωσιάστηκε κι άρχισε να σκαρώνει στίχους. Άφησε τον πατέρα του και τα ψάρια και πήγε μαθητευόμενος τυπογράφος στην τοπική εφημερίδα «Ελευθερία», όπου γνωρίστηκε και με νέους διανοούμενους της περιοχής. Την εποχή που η Ελλάδα δοκιμαζόταν από πολιτικές και πολεμικές αναταραχές, αρχίζει να δημοσιεύει τα δικά του ποιήματα. Ένα σατιρικό του ποίημα κατά του δικτάτορα Μουσολίνι στην εφημερίδα «Αλήθεια» τον οδηγεί από την ντόπια εξουσία στο δικαστήριο. Αθωώνεται, αλλά είναι πια σημαδεμένος αριστερός και παραμένει «επικίνδυνος» μέχρι θάνατό του. Ο Φώτης Αγγουλές ήταν λαϊκός ποιητής με πηγαίο ταλέντο. Αγωνίστηκε στην αντίσταση και το πλήρωσε με φυλακές, μάλιστα είχε την τύχη να γνωρίσει και τα σύρματα των αγγλικών στρατοπέδων στη Μέση Ανατολή, από πού αποφυλακίστηκε με την υγεία του κλονισμένη. Πέθανε ενώ επέβαινε σε πλοίο της γραμμής Πειραιάς-Χίος έχοντας στην τσέπη του είκοσι δραχμές ♦ Κωνσταντίνος Βούκουνας, Ο κήπος της Χίου, εκδ. Πυξίδα Χίος (2003) Άρθρο του Δημ. Γκιώνη στην Ελευθεροτυπία (30-10-2004)

Βερίτης Γ. Λογοτεχνικό ψευδώνυμο του ποιητή και πεζογράφου Αλέξανδρου Γκιάλα (Ελάτα Χίου 1915 – Αθήνα 1948). Ο Αλέξανδρος Γκιάλας ήταν το τρίτο από τα επτά παιδιά του Ιωάννη Γκιάλα, ιερέα και δασκάλου στο χωριό Ελάτα της Χίου, και της Αμαλίας Γκιάλα. Από το γυμνάσιο άρχισε να εκδηλώνεται η κλίση του Γ. Βερίτη για τα γράμματα, με τη σύνθεση ποιημάτων, διηγημάτων και άρθρων, που τα δημοσίευε σε μαθητικά περιοδικά και τοπικές εφημερίδες της Χίου. Ο Βερίτης δεν υπήρξε αποκλειστικά ποιητής, αλλά και μελετητής στην επιστήμη του, τη Θεολογία, μεταφραστής, διηγηματογράφος και λογοτεχνικός κριτικός. Η θεματολογία του έργου του, ιδίως του ποιητικού, είναι σχεδόν αποκλειστικά θρησκευτική. Τα ποιήματα είναι έντονα λυρικά, με αυστηρά παραδοσιακή τεχνοτροπία (έμμετροι, ομοιοκατάληκτοι στίχοι) αλλά σε λαϊκή, ζωντανή δημοτική γλώσσα. Μέσα από το συναισθηματικό λυρισμό ωστόσο κατορθώνει και ενσωματώνει την πίστη και την ιδεολογία του, καθώς ο ίδιος είχε διακηρύξει ότι ήταν εναντίον του δόγματος «η τέχνη για την τέχνη» ♦ Κωνσταντίνος Βούκουνας, Ο κήπος της Χίου, εκδ. Πυξίδα Χίος (2003)

Με επιγραφή: ΕΝ ΤΗ ΔΕ ΤΗ ΛΕΩΦΟΡΟ ΜΑΡΤΥΡΩΝ ΤΟΥ ΒΟΥΝΑΚΙΟΥ ΚΑΤΑ ΜΗΚΟΣ ΤΗΣ ΤΑΦΡΟΥ ΤΟΥ ΦΡΟΥΡΙΟΥ ΤΗΣ ΠΟΛΕΩΣ ΧΙΟΥ ΑΠΗΓΧΟΝΙΣΘΗΣΑΝ ΥΠΟ ΤΩΝ ΤΟΥΡΚΩΝ ΤΗ, 23 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 1822 ΟΙ ΕΥΓΕΝΕΙΣ ΧΙΟΙ ΟΜΗΡΟΙ ΑΥΤΩΝ ΟΙ ΕΝ ΤΩ ΦΡΟΥΡΙΩ ΕΓΚΑΘΕΡΚΤΟΙ ΚΑΤΑ ΣΕΙΡΑΝ ΑΡΧΟΜΕΝΗΝ ΑΠ ΑΝΤΙΚΡΥ ΤΩΝ ΕΠΑΝΩ ΜΑΚΕΛΛΕΙΩΝ ΜΕΧΡΙ ΤΟΥ ΠΕΡΙΒΟΛΟΥ ΤΩΝ ΝΥΝ ΣΤΡΑΤΩΝΩΝ ΚΑΙ ΤΗΣ ΚΑΙΝΟΥΡΓΙΑΣ ΒΡΥΣΗΣ Η ΚΡΗΝΗΣ ΜΕΛΕΚ ΠΑΣΣΑ ♦ Κάτω από την επιγραφή αναγράφονται τα ονόματα των απαγχονισθέντων

Με επιγραφή: ΑΠΕΡΙΤΤΟΝ ΜΝΗΜΕΙΟΝ ΕΙΣ ΜΝΗΜΟΣΥΝΟΝ ΑΙΩΝΙΟΝ ΤΩΝ 5000 ΑΔΕΛΦΩΝ ΜΑΣ ΟΙΤΙΝΕΣ ΕΥΡΟΝ ΤΡΑΓΙΚΟΝ ΘΑΝΑΤΟΝ ΚΑΤΑ ΤΟΥΣ ΣΕΙΣΜΟΥΣ ΤΟΥ 1881

 Φώτης Αγγουλές

 Αλέξανδρος Ι. Γκιάλας
"Γ. Βερίτης"

 Μνημείο απαγχονισθέντων
Χίων, 1822

 Μνημείο θυμάτων
σεισμού 1881

Μνημείο ηρώων της Χίου από την απελευθέρωση του 1912 - Θέλοντας να τιμηθεί η μνήμη των ηρώων της Χίου από την απελευθέρωση του 1912 αποφασίστηκε η ανέγερση μεγαλόπρεπου καλλιμάρμαρου ηρώου. Παρόλο που συγκεντρώθηκε το χρηματικό ποσό  ακολούθησε η Μικρασιατική καταστροφή και η πρωτοβουλία εγκαταλείφθηκε. Πολύ αργότερα στήθηκε στον κήπο η απέριττη αυτή στήλη που φέρει το επίγραμμα του Κωστή Παλαμά. - Η στήλη κατασκευάστηκε το 1935 και τοποθετήθηκε το 1936 ♦ Κων/νος  Βούκουνας, Ο κήπος της Χίου, εκδ. Πυξίδα Χίος

 Μνημείο απαγχονισθέντων Χίων μαρτύρων κατά το 1822 ♦ Κάτω από την επιγραφή αναγράφονται τα ονόματα των απαγχονισθέντων    

 Μνημείο ηρώον
της Χίου 1936

  2o Μνημείο απαγχονισθέντων
Χίων, 1822
   

Φωτογράφηση: Γραββάνη Κατερίνα, Εκπαιδευτικός